Kolorowy talerz diabetyka
Wśród wielu pytań do redakcji dużą grupę stanowią te o odżywianiu się diabetyka. Co może a czego nie powinna jeść osoba chora na cukrzycę? Teoretycznie odpowiedź jest prosta, bo na temat menu diabetyka jest wiele publikacji w Internecie, są też specjalne książki kucharskie. W praktyce po lekturze tych materiałów dostajemy takiego mętliku, że wydaje nam się, że diabetyk właściwie nie może jeść . . . . niczego. Jest zupełnie odwrotnie.
Osoba z cukrzycą może jeść wszystko. Kwestia tylko ile i jak często. Oczywiście są produkty, które nie są szczególnie wskazane, inne zakazane. Jak przy każdej chorobie. Kłopot sprawia nam przygotowanie menu na dłuższy okres. Jakie śniadania, obiady i kolacje? Jak to zrobić aby z jednej strony nie komplikowało nam życia, nie utrudniało życia rodzinie?
NIE POWINIEN JEŚĆ
Ustalmy: czego absolutnie nie może jeść osoba z cukrzycą? Z jadłospisu należy wyeliminować słodycze: ciasta, ciastka, cukierki, batoniki, cukier. Nie powinno się jeść winogron, bananów, arbuzów, melonów i ananasów. Trzeba też wykluczyć z diety cukier. Najłatwiej ten w prostej postaci. Według Głównego Urzędu Statystycznego Polacy w ciągu roku zjadają go prawie… 45 kg słodząc herbatę, kawę i inne napoje. Jeśli przyjmiemy, że możemy dziennie użyć najwyżej cztery łyżeczki cukru to w skali roku zjemy go mniej niż 15 kg. Po roku zmniejszymy zużycie o połowę i wynik roczny 7 kg jest do przyjęcia. Nie każdy jest zdolny zupełnie wyeliminować cukier ze swojego jadłospisu ale prawie każdy zamiast słodzić herbatę trzema łyżeczkami może jedną a do kawy można wsypać tylko odrobinę, do smaku. Jeśli uda nam się to zrobić w tym roku, możemy uznać to za duży sukces.
MOŻE JEŚĆ
A teraz co diabetyk nie powinien wykreślać ze swej diety. Organizm potrzebuje stałej dostawy witamin, soli i innych składników do utrzymania się przy życiu i zachowania należytej kondycji. Diabetyk może jeść: awokado, brukselkę, cukinię, cebulę, cykorię, fasolkę szparagową, grzyby, kiszoną kapustę, ogórki, marchew, oliwki, seler naciowy, bakłażan, paprykę, rzodkiew, brokuły, pomidory, por, sałatę, szpinak. Warzywa przy cukrzycy pełnią ważną funkcję, ponieważ dostarczają niezbędnych witamin i minerałów, a co więcej, zawarty w nich błonnik spowalnia wchłanianie glukozy. Z innych produktów do diety należy włączyć oliwę z oliwek, orzechy, migdały czy pestki dyni, słonecznika. Można też jeść chude mięso, ryby morskie, chude wędliny i chudy nabiał, ryż brązowy, jogurt naturalny, orzechy a nawet czekoladę (gorzką). Diabetycy nie powinni rezygnować z jedzenia owoców. Wskazane są: czarna porzeczka, aronia, czarne jagody, jeżyny, poziomki, borówki, agrest, rabarbar (bez dosładzania), czerwona porzeczka, maliny, truskawki, wiśnie, czereśnie, gruszki, cytryny, pomarańcze, mandarynki, grejpfruty, marakuja, świeże morele, brzoskwinie, nektarynki, gruszki i jabłka. Owoce należy jeść surowe ale także w postaci kompotu. Celowo wymieniłem tu wiele produktów, które może jeść diabetyk. Można z nich przyrządzać znakomite dania śniadaniowe, obiadowe czy posiłki na kolację.
ZALEŻY ILE JEMY
Wszystko zależy ile jemy, w jakich proporcjach, jak często. Celowo nie wspominam o indeksie glikemicznym (IG), węglowodanach, insulinie. To „wyższa szkoła jazdy”. Powinniśmy sobie uświadomić, że osoba chora na cukrzycę może jeść prawie wszystko, talerz diabetyka może wyglądać apetycznie i kolorowo. Siadając do stołu wcale nie musimy czuć się w najmniejszym stopniu dyskryminowani jadłospisem. W najbliższym czasie napiszę jakie znaczenie ma indeks glikemiczny i jak to z tymi węglowodanami i kaloriami. I czy warto sobie utrudniać życie przygotowując specjalne dania dla osób chorych na cukrzycę. (sed)